Als trainer wil je je hardlopers helpen om beter te handelen. Dat kan over de volle breedte gaan van het hardlopen, van schema tot voeding. Maar hoe doe je dat als ze vastzitten in hun eigen denkfouten? Denkfouten zijn verkeerde aannames, vooroordelen of overtuigingen die ons belemmeren om objectief en rationeel te redeneren. In dit artikel 5 tips om denkfouten inzichtelijk te maken en te voorkomen.
Tip 1: Maak je bewust van je eigen denkfouten
We maken allemaal wel eens denkfouten, ook als trainer. Het is belangrijk om je daarvan bewust te zijn en ze te erkennen. Zo kun je jezelf corrigeren en voorkomen dat je je cursisten op het verkeerde been zet. Een manier om je eigen denkfouten te ontdekken is om regelmatig feedback te vragen aan anderen, bijvoorbeeld aan collega-trainers, cursisten of experts. Vraag hen om kritisch naar je argumenten, voorbeelden en conclusies te kijken en om je te wijzen op eventuele denkfouten. Dat zit overigens niet alleen in hoe je de training in kennis onderbouwt maar ook hoe je het geeft, de didactiek inclusief jouw manier van presenteren.
Tip 2: Gebruik de juiste bronnen
Een veelvoorkomende denkfout is de confirmation bias: de neiging om alleen informatie te zoeken en te accepteren die onze bestaande mening bevestigt. Dit kan leiden tot een eenzijdig of vertekend beeld van de werkelijkheid. Als trainer wil je juist een breed en objectief perspectief bieden aan je sporters. Daarom is het belangrijk om de juiste bronnen te gebruiken voor je training. Gebruik bronnen die betrouwbaar, actueel en relevant zijn, en die verschillende kanten van een onderwerp belichten. Check ook altijd de bronnen van je bronnen: waar halen zij hun informatie vandaan en hoe onderbouwen zij hun beweringen? Als trainer is het altijd goed om kritisch te blijven over jouw bronmateriaal en wat je sporters gebruiken. Vraag er af en toe eens naar welke bronnen jouw hardlopers gebruiken en daarmee krijg je een beeld hoe zij naar hun sport kijken en ook welke beleving van de sport daar achter zit. Dat kan van invloed zijn op hoe je jouw hardlopers motiveert en stimuleert.
Tip 3: Stel kritische vragen
Een goede manier om denkfouten inzichtelijk te maken is door kritische vragen te stellen aan je hardlopers. Vragen die hen uitdagen om hun aannames, vooroordelen en overtuigingen te onderzoeken en te toetsen aan de feiten. Dat sluit natuurlijk aan op de tip hierboven. Bijvoorbeeld: Hoe weet je dat? Waar baseer je dat op? Wat zijn de alternatieve verklaringen? Wat zijn de voor- en nadelen van deze redenering? Hoe zou iemand met een andere mening hierover denken? Door kritische vragen te stellen stimuleer je je hardlopers maar ook je trainingsgroep als geheel om hun eigen denken te evalueren en te verbeteren.
Tip 4: Geef concrete voorbeelden
Een andere manier om denkfouten inzichtelijk te maken is door concrete voorbeelden te geven van situaties waarin denkfouten voorkomen of tot problemen leiden. Bijvoorbeeld: Een hardloper in een groep ziet alleen effect door intervaltraining. Hij gaat ervan uit dat iedereen het met hem eens is of hetzelfde denkt als hij. Dit kan leiden tot miscommunicatie, frustratie en demotivatie bij zijn trainingsmaatjes. Door concrete voorbeelden te geven laat je zien hoe denkfouten werken in de praktijk en wat de gevolgen ervan kunnen zijn. En dat gaat vaak verder dan je in eerste instantie denkt.
Tip 5: Doe oefeningen
Een laatste tip om denkfouten inzichtelijk te maken is door oefeningen te doen met je lopers waarin ze zelf denkfouten moeten herkennen of voorkomen. Bijvoorbeeld: Geef ze een video waarin verschillende foute looptechnieken voorkomen en laat ze deze identificeren en uitleggen. Je kan er verder mee gaan al wordt dat in de loopwereld weinig gedaan. Denk als trainer aan de volgende mogelijkheden. Geef je sporters een casus of een dilemma waarin ze een beslissing moeten nemen en laat hen hun redenering onderbouwen met feiten en argumenten. Pak een onderwerp waarvan je weet dat er geen consensus over is. Laat ze een discussie voeren over het onderwerp en laat ze elkaars standpunten bevragen. Door oefeningen te doen leren je cursisten om actief en kritisch na te denken en om denkfouten te vermijden. Door de zelfreflectie van een hardloper, de antwoorden uit de trainingsgroep en jouw mening als trainer kan er een heel ander beeld ontstaan over het onderwerp.
Meer informatie over: ‘cognitieve bias’ en ’11 veel voorkomende denkfouten’